Czytając różne teksty, związane z rege muzą i nie tylko, spotkałem się z opinią, pozwalającą w prosty sposób różnicować dokonania poszczególnych twórców i wykonawców. W jak wielkim jest to uproszczeniu, nie muszę chyba zaznaczać, lecz coraz wyraźniejszy jest wpływ, jaki wywiera stereotyp na potoczne poglądy i skojarzenia, tworzące kontekst, w jakim funkcjonuje muzyka.

Gdy słyszę słowo barwinek, staje mi przed oczami Stanisław Vincent ze swą sagą, w której Barwinkowy wianek zajmuje miejsce całkiem ważne, jeśli nie centralne i dość istotne w tradycji Małych Ojczyzn. Jest to oczywiście ezoteryczna tradycja, związek z historią akcydentalny mająca. Niemniej potwierdzająca tezę, że rege jest czymś więcej, niż tylko muzyką i więcej niż tylko taneczną. Taki trochę inny dokument epoki, w której wszyscy są inni, niż ci opisani przez publikatory.

Jedną z rzeczy, jakie są możliwe, jeżeli masz to szczęście lub owe kwalifikacje czy cokolwiek, to jest gdy podróżujesz po tamtych częściach świata jest możliwość napotkania bardzo interesujących ludzi. Zdarzyło się to i mnie kilkakrotnie w minionym czasie.

W klasycznym dramacie obowiązywała zasada jedności miejsca, czasu i akcji. Przeniesiona z ontologii zasada troistości bytu znajduje odzwierciedlenie w trój-jednej chorei, uznanej za początek teatru. Że najpierw poznano obrzędy dionizyjskie, a dopiero potem apollińskie, by na koniec przypomnieć sobie o Kybele, bogini Afryki Zjednoczonej z Azją i wszystkimi rodzajami Ameryki. Oczywiście jest ich mniej, niż wszystkich Stanów, lecz te z kolei stanowią nikły ułomek na Północy.

I nadeszły czasy, o jakich dawniej nikt nie marzył. Muzyka zyskała niezależność od poglądów, opinii, wyznania, gustów i upodobań. Cztery największe gwiazdy metalu1 wystąpiły w Warszawie bez protestów w trakcie przygotowań do koncertu. Nastał ogórkowy sezon, a w mediach ni śladu przestróg przed sektami. Nieobecność duchowych mniejszości jest jednym z argumentów za zniesieniem powszechnego obowiązku edukacyjnego.

Startując z pozycji ignoranta łatwo zauważyć, że inaczej funkcjonują zasady, głoszone w odniesieniu do własnych poszukiwań i odkryć, a inaczej te uznane za uniwersalne. Najczęściej manifestują je dzieci, wkraczając w edukacyjny proces. Dziecięce fantazje nie dotykają sfery dorosłości. Jest jeszcze starość.

Jako starszy już człowiek mogę sobie pozwolić na bycie gdzieś w głębokim offie, poza wyborami, preferencjami, upodobaniami i takimi tam. Nie ja jeden i nie ja sam powracam na starość do wiary. Nie jest to wiara szara, jak o niej śpiewała Armia, tylko po prostu stara, jak geometria z algebrą. Podobieństwa kształtu i formy widzę jako algorytm czynności pierwotnych i podstawowych. Jako organiczną strukturę i archetyp poniekąd symboliczny. I gdyby to ode mnie zależało, kolejną płytę zespołu zatytułowałbym The best of Dubska.

Półwiecze rock’n’rolla w Polsce to wystarczająco długi okres, by uświadomić sobie, że można o nim sensownie opowiadać, nawet bez angażowania uczuć i emocji. Połowa tego czasu to poszukiwania czegoś, co przekracza pojęcie hałasu i pomaga w duchowej identyfikacji. Zmaganie się z dominującym poglądem, że nic gorszego nie mogło nas spotkać. Trudno wyobrazić sobie, co by to było, gdyby nie elektryczność i magnetyzm. Dzedzej, badający recepcję ulicznego teatru, kontynuowałby tradycję Grzesiuka, jako jeden z przeraźliwie nielicznych i anonimowych twórców kultury.

Dziesiąty rok nowej epoki nie dość, że sam w sobie stanowi świąteczną okoliczność, to dodatkowo jest uroczystą rocznicą zaistnienia dubu w Polsce. Samo zaistnienie jest oczywiście umowne, tak jak umowne bywają wszelkie fakty i okoliczności wpisane w chronologię. Bo przecież już rok wcześniej obchodziliśmy ćwierćwiecze naszych wzajemnych kontaktów z On-U Sound Studio, które dla wielu z nas było przez lata swego rodzaju autorytetem nie tylko muzycznym.

Pierwsze, co przychodzi do głowy po obejrzeniu filmu, to fakt, że tak niewiele jest dokumentacji z minionych lat, pokzazujących jak było i być by mogło. Nie bardzo chce mi się wierzyć, że jest to kwestia dostępu do technologii i możliwości, jakie ona stwarza. Bo cyż to nie paradoks, że rock’n’roll obchodzi swe półwiecze w Polsce, z czego drugą połowę prezentuje omawiany dokument, a na temat tej muzyki i jej historii wiemy tak mało, zgoła tyle, co nic.