Roland: Widzisz, BBCGPA nie może być postrzegane jako „organizacja prolegalizacyjna“, w takim rozumieniu jak podobne organizacje w Polsce, czy Czechach. Skupiamy się na przemysłowych konopiach po pierwsze dlatego, że nawet ich status na Litwie nie jest jasno określony – przekonanie polityków do zastosowań przemysłowych, czy medycznych wydaje się więc drobnym kroczkiem znacznie łatwiejszym do wykonania, niż zajęcie się od razu pełną legalizacją. Ale przede wszystkim wynika to z tego, że kraje bałtyckie, a Litwa w szczególności mają naprawdę długą historię zastosowań tradycyjnych. Nie jest to fakt szeroko znany, ale łatwa w uprawie i znajdująca dziesiątki zastosowań konopia, aż do lat 50tych ubiegłego wieku była naprawdę powszechnie uprawiana, przede wszystkim na wsi.

R: Prawdę mówiąc – ciężko mi to wytłumaczyć. Fakt jednak, że pomimo surowego klimatu nadbałtyckie gleby okazują się świetnie nadawać do uprawy konopi, które rosną tu jak szalone. Oczywiście – nie jest to cannabis indica, ale nasze własne lokalne warianty c.sativa i ruderalis. Nie wiem z czego to wynikało, ale konopie były szczególnie popularne na Żmudzi, gdzie najłatwiej odnaleźć ślady tradycyjnych zastosowań, zwłaszcza medycznych, ale nie tylko :)

R: Popularne było na przykład posadzenie kilku pojedynczych krzaków wśród innych roślin – konopie miały odstraszać od nich szkodniki. Co do medycznych zastosowań - spotkałem się na przykład z tradycyjnym przepisem zalecającym leczenie zapalenia płuc za pomocą konopi gotowanych w mleku. Ale takie zastosowanie miało nie tylko cel medyczny – kiedyś w jednej wioseczek na podwórku zobaczyłem ogromne krzaki. Zapytałem o nie mieszkającą tam babulinkę – odpowiedziała po prostu, że po ścięciu gotuje całość z mlekiem i raczy się w długie zimowe wieczory:) Z kolei w pewnej książce o folklorze opublikowanej w latach 80tych natrafiłem na bardzo interesującą opowieść: pewien mężczyzna na wsi miał bardzo poważną ranę nogi, rana się zakaziła i gdy odwiedził w końcu lekarza, dowiedział się, że będzie trzeba ją amputować. Kiedy wracał przygnębiony do domu spotkał starszego mężczyznę, który zaoferował mu pomoc w wyleczeniu nogi. Starzec polecił mu wygotować sporą ilość konopi – całych krzaków: z topami, liśćmi i łodygami, wypić tyle naparu ile zdoła, a roślinne resztki przyłożyć do rany. Po takich zabiegach pacjent miał zapaść w długi sen. Całej terapii przyświecała popularna w ludowej medycynie formuła „jak nie umrzesz, to żyć będziesz“. Po dwóch dniach snu biedak obudził się, zdjął konopne opatrunki i okazało się, że noga zaczyna się goić. Trudno dociec ile w tej opowieści jest prawdy – ważniejszy jest jednak sam fakt istnienia przekazów dotyczących zastosowań medycznych. Jeszcze w latach czterdziestych, już za sowieckiej okupacji, która miała zakazać hodowli, w Kownie ukazała się książka K.Grybauskasa -“Medycznych warzywach (!) litewskiej SRR“, której autor bez żadnych ogródek stwierdza, że do zastosowań medycznych najlepiej nadaje się cannabis indica, „ale i nasze rodzime odmiany mogą być z powodzeniem stosowane“. Wiedza dotycząca zastosowań medycznych nie była więc ani zakazana, ani ukrywana.

R: Oczywiście nie – choć oczywiście najwięcej takich historii zebraliśmy na Litwie, szczególnie na Żmudzi. Ale mnóstwo przykładów znajomości różnorodnych zastosowań konopi spotkałem na Białorusi. Z kolei sprytem wykazali się Łotysze, którzy wykazali przed jakąś europejską komisją, że ich tradycyjnym produktem jest pewien rodzaj sera, z dodatkiem nasion konopi – dzięki temu uprawa niepsychoaktywnych odmian nie jest tam problemem.

R: Prosto i skutecznie – władze sowieckie po prostu zakazały jej uprawy, z dnia na dzień hodowla konopi przeniosła się wgłąb Rosji, a litewskie konopie zostały zastąpione przez len. Zdarzały się oczywiście naloty milicji, która niszczyła nieprawomyślne uprawy.

R: Z grubsza rzecz biorąc – nie. Utrzymana została polityka prohibicji, dalej zdarzały się naloty – już nie milicji, ale policji. Jedyna różnica polegała na tym, że upadła także uprawa lnu – zakłady jego przetwórstwa podupadły, został jeden w Łotwie. Taka sytuacja utrzymawała się bardzo długo – oczywiście nie da się tego sprawdzić, ale osoby uprawiające na większą skalę konopie przemysłowe można było policzyć na palcach dwóch rąk. Sytuacja zaczęła się gwałtownie zmieniać w zeszłym roku, wtedy też, w lipcu 2009, powstała nasza organizacja.
















rozmawiał – Robert Kania
oficjalna strona BBCGPA: http://www.hemp.lt/en/