Połączenia te noszą nazwę receptorów kannabinoidowych. Dwa z nich zostały jak dotąd najlepiej przebadane: receptor kannabinoidowy typu 1 (receptor CB1), który aktywowany przez THC odpowiada za jego działanie na psychikę, ma jednak również inne korzystne oddziaływanie lecznicze, oraz receptor kannabinoidowy typu 2 (receptor CB2). W ten sposób THC wpływa na system endokannabinoidowy organizmu składający się z endokannabinoidów (kannabinoidów produkowanych przez organizm) oraz odpowiednich receptorów kannabinoidowych.

Mechanizm działania CBD (kannabidiol), który występuje przede wszystkim w konopi włóknistej uprawianej przez rolników i nie ma żadnego wpływu na psychikę ludzką, jest różnoraki. Istnieje ponad dziesięć różnych mechanizmów działania, z których kilka chciałbym tu przedstawić, między innymi wpływ na różne receptory, takie jak receptor CB1, dwa receptory waniloidowe, receptor 5-HT1A oraz receptor  glicynowy. Pozostałe działanie CBD to działanie antyutleniające oraz wzmocnienie sygnałów adenozyny.

Najpierw, już przed dziesiątkami lat odkryto, że CBD blokuje receptor CB1 i tym samym hamuje działanie THC, które w dużej mierze odbywa się poprzez ten właśnie receptor, jak np. działanie na psychikę, wzrost akcji serca oraz wzrost apetytu. Ten mechanizm działania CBD można wykorzystać na przykład w przypadku leczenia nadwagi przy równoczesnym podawaniu CBD z THC, aby polepszyć przyswajanie THC.

Istnieje jednak jeszcze inne, przeciwne działanie CBD na system endokannabinoidowy. Kannabidiol ten hamuje przyswajanie anandamidu do komórek i jego rozkład. W ten sposób CBD zwiększa koncentracjęanandamidu. Ponieważ anandamid aktywuje obydwa receptory kannabinoidowe, podanie CBD zwiększa aktywację receptorów. Tak więc w badaniach klinicznych zaobserwowano na przykład działanie antypsychotyczne CBD u pacjentów cierpiących na schizofrenię, które uzasadniono podwyższonym poziomem anandamidu w płynie mózgowo-rdzieniowym oraz w mózgu.

CBD stymuluje receptory waniloidowe typu 1 oraz typu 2. Receptor waniloidowy typu 1 znajduje się przede wszystkim na końcówkach nerwów działających jako receptory bólu. CBD stymuluje te receptory tak mocno jak kapsaicyna występująca w różnych odmianach papryki i odpowiedzialna za jej ostry smak. Stymulacja receptorów waniloidowych typu 1 przez CBD może zatem mieć działanie przeciwbólowe.

CBD hamuje rozmnażanie pewnych komórek rakowych, indukując autofagię – swoistą formę niszczenia komórek – za pomocą mechanizmu zależnego od receptora waniloidowego 2.
Badacze zajmują się mechanizmami, dzięki którym CBD zmniejsza bóle neuropatyczne i zapalne u zwierząt. Jak dotąd udało się stwierdzić, że u myszy, które nie posiadają receptorów glicynowych, nie występuje przeciwbólowe działanie CBD, z czego wynika, że receptor ten jest odpowiedzialny lub współodpowiedzialny za łagodzenie chronicznego bólu przez CBD. Receptor glicynowy znajduje się głównie w komórkach nerwowych. Gdy receptor ten zostanie aktywowany, komórka nerwowa jest mniej wrażliwa, tak że można sobie wyobrazić, że w przypadku aktywacji receptorów glicynowych w komórkach odpowiedzialnych za odczuwanie bólu, ból ulega zmniejszeniu.
CBD wzmacnia przekazywanie sygnałów przez adenozynę. Adenozyna ma wiele funkcji. Blokuje wydzielanie wszystkich hormonów aktywujących i ożywiających w układzie nerwowym, tak zwanych neurotransmiterów, jak np. dopaminy, ecetylocholiny czy noradrenaliny. Wpływa to  m.in. za rozszerzenie naczyń krwionośnych. Również pewne działania przeciwzapalne CBD opierają się na tym mechanizmie działania.

CBD wiąże się z receptorem 5-HT1A. Receptor 5-HT1A należy do rodziny tak zwanych receptorów serotoniny. Receptor ten jest odpowiedzialny w mózgu i rdzeniu kręgowym za uczenie się, regulację temperatury ciała oraz inne działanie. Jego aktywacja poprzez znane leki, takie jak Buspiron, jest dziś powszechnie stosowana w medycynie, jak również w leczeniu schorzeń psychicznych, m.in. stanów lękowych oraz depresji. Aktywacja receptora 5-HT1A sprawia, że CBD może być stosowane jako substancja przeciwlękowa.
Kannabinoidy, łącznie z CBD, są skutecznymi przeciwutleniaczami tzn. wyłapują wolne rodniki. Wykazano, że CBD zapobiega lepiej lub tak samo dobrze utlenianiu powodowanemu przez H2O2 jak witamina C czy witamina E. Przy równoczesnym podawaniu CBD i raz dużej ilości alkoholu, CBD zapobiegało uszkodzeniom nerwów. Efekt ten przypisywany jest działaniu przeciwutleniającemu.

Artykuł z #54 numeru Gazety Konopnej SPLIFF

Dr med. Franjo Grotenhermen, współpracownik Instytutu nova w Hürth/k. Kolonii i przewodniczący stowarzyszenia Arbeitsgemeinschaft Cannabis als Medizin (ACM)