Dopalacze - list otwarty Polskiej Sieci Polityki Narkotykowej do Minister Zdrowia
Szanowna Pani Ewa Kopacz Minister Zdrowia, W ostatnim czasie publicznie zabiera Pani głos w związku z problemem tzw. „dopalaczy”. Dlatego, jako grupa ekspertów zrzeszonych w Polskiej Sieci Polityki Narkotykowej chcemy zwrócić Pani uwagę na kilka istotnych faktów związanych z tym tematem.
Niezwykła popularność tzw. legalnych narkotyków jest bezpośrednim następstwem obowiązującego od 2000 roku surowego prawa.
Art. 62. 1 Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii nakazuje bowiem prokuratorom występować o karę pozbawienia wolności wobec osób posiadających dowolnie małe ilości substancji psychoaktywnej. Jednak, wśród prawie 9 tys. skazywanych co rok za posiadanie narkotyków osób, niewielu jest dealerów – państwo polskie ściga bowiem przede wszystkim osoby młode, okazjonalnych użytkowników narkotyków. A obowiązująca ustawa i praktyka jej wykonywania są najbardziej restrykcyjne w skali Europy, stawiając nas obok Białorusi i Chorwacji.
Rozwiązania stosowane w Polsce nie mają nic wspólnego z podejściem do konsumpcji narkotyków (zwłaszcza marihuany) w pozostałych krajach UE.
Jednocześnie, w Polsce istnieje atmosfera przyzwolenia społecznego wokół używania legalnych substancji psychoaktywnych, takich jak alkohol czy nikotyna. Są one wszechobecne, stanowiąc część naszej kultury. Według statystyk PARPA, w Polsce, alkohol szkodliwie pije aż 2 500 000 osób, uzależnionych zaś jest 800 tys. osób. Tymczasem - przez polityków jak i niektórych dziennikarzy - szerzona jest narkofobia: lęk przed nielegalnymi substancjami psychoaktywnymi, często o wiele mniej szkodliwymi niż alkohol. Czy problem dopalaczy nie jest aby i jej dzieckiem?
Dopalacze nie są z pewnością substancjami obojętnymi dla organizmu człowieka, ale rolą Ministerstwa Zdrowia jest hamować medialną histerię i promować rozwiązania skuteczne, oparte na naukowej wiedzy. Tymczasem takiej wiedzy brakuje. Stąd też bierze się niemożność zastosowania wiarygodnej edukacji i szerokiej akcji informacyjnej dotyczącej tego problemu.
Zwracamy uwagę, na fakt, że dopalacze to dziecko nie tylko polityki prohibicyjnej, gdzie tradycyjne i stosunkowo mało szkodliwe narkotyki wypierane są przez ich potencjalnie bardziej niebezpieczne, syntetyczne odpowiedniki, ale również następstwo klęski polityki edukacyjnej wobec młodzieży. Nastolatki, zamiast szukać profesjonalnej pomocy w rozwiązywaniu swoich problemów i korzystać ze wsparcia bliskich, kompetentnych dorosłych oraz szkoły, stosują rozwiązania ucieczkowe lub kontestacyjne poprzez używanie środków odurzających.
Tymczasem kraje, które postawiły na rzetelną edukację w duchu redukcji szkód oraz zupełnie inaczej niż Polska traktują marihuanę, nie doświadczają problemu dopalaczy w takim natężeniu. Warto zatem korzystać z ich doświadczeń.
Przypominamy, że planowana nowelizacja Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii ma szansę w dużym stopniu zaradzić problemowi dopalaczy i spowodować, że ich popularność wróci do średniego poziomu europejskiego – rząd ma w ręku skuteczne narzędzie, które sam wypracował!
Obecne rozwiązania – zamykanie sklepów, skazywanie na karę więzienia sprzedawców – niestety są jedynie doraźne i nie wystarczą do skutecznego działania w dłuższej perspektywie. Nalegamy zatem, by państwo zaproponowało długoterminową strategię, która zredukuje niebezpieczeństwa związane z zażywaniem dopalaczy. Jednocześnie chcemy wyrazić chęć współpracy w opracowaniu takiej strategii.
Apelujemy zarazem, by w tym szczególnym momencie, kiedy ustawa ma być nowelizowana, rozmowy o prawie narkotykowym nie zostały zdominowane przez emocje związane z dopalaczami.
W atmosferze szumu medialnego może powstać prawo, które znowu będzie doraźnym rozwiązaniem i w konsekwencji doprowadzi jedynie do eskalacji sytuacji, w jakiej obecnie się znaleźliśmy.
Zapraszamy Panią, wraz ze współpracownikami, na panel ekspercki o dopalaczach, jaki organizujemy w Centrum Dialogu My, Narkopolacy dnia 15 października oraz do regularnej współpracy. Jesteśmy do Pani dyspozycji.
Z wyrazami szacunku,
w imieniu Polskiej Sieci Polityki Narkotykowej
Marta Gaszyńska
Przewodnicząca
List wysyłany do wiadomości:
-Ministra Sprawiedliwości, Krzysztofa Kwiatkowskiego
-Premiera Donald Tusk
- mediów
Facebook YouTube